تنوع غذایی کلید سلامت پایدار

تنوع غذایی اهمیت بسیار بالایی دارد، چرا که با داشتن تنوع در رژیم غذایی، به بدن اجازه می‌دهیم از تمام گروه‌های غذایی مختلف، مواد مغذی ضروری را دریافت کند. در واقع، رژیم غذایی متنوع نه‌تنها به بهبود سلامت جسمی، بلکه به سلامت روانی و افزایش طول عمر نیز کمک می‌کند. برای داشتن تنوع غذایی باید غذاهایی را که می‌خوریم، کنترل کنیم؛ برای همین وب‎‌سایت حس‌تازگی با قابلیتی به نام برنامه هفتگی به شما کمک می‌کند تا مجموعه‌ای متنوع از غذاهای مختلف روی سفره خود بیاورید. در این مطلب قصد داریم تا اهمیت داشتن تنوع غذایی را به شما نشان دهیم.

اهمیت تنوع در رژیم غذایی

غذاها و گروه‌های غذایی مختلف، منابع خوبی از درشت‌مغذی و ریزمغذی‌های مختلف هستند؛ بنابراین یک رژیم غذایی متنوع به بهترین وجه تأمین مواد مغذی را تضمین می‌کند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) اشاره کرده است که یک رژیم غذایی سالم حاوی میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، آجیل و غلات کامل است. یک رژیم غذایی متنوع به احتمال زیاد، هم نیازهای شناخته شده و هم ناشناخته سلامت انسان را برآورده می‌کند. با خوردن یک رژیم غذایی متعادل و متنوع، می‌توان از مصرف مقادیر کافی تمام مواد مغذی ضروری مطمئن شد. این مسئله نه‌تنها خطر کمبودهای تغذیه‌ای را کاهش می‌دهد؛ بلکه فواید متعددی برای سلامتی به‌همراه دارد.

داشتنِ تنوع غذایی به این جهت مهم است که اگر به دلایلی تأمین یک ماده مغذیِ خاص از یک منبع قطع شود، همچنان منابع دیگری وجود داشته باشد که بتوانید آن مادۀ غذایی خاص را از طریق آن‌ها دریافت کنید.

میکروبیومِ روده نیز که برای حفظ سلامت بسیار مهم است، تحت‌تأثیر تنوع غذایی قرار داد. در مطالعه‌ای  میکروبیوم افراد مسن با هم مقایسه شد؛ این نتیجه به دست آمد که قوی‌ترین تأثیر بر میکروبیوم، تنوع رژیم غذایی است تا عوامل دیگر مانند محل سکونت فرد. تنوع غذایی همچنین با کاهش آلرژی‌ها مرتبط است. محققان دریافتند که کاهش تنوع غذایی در سن 6 و 12 ماهگی با رینیت آلرژیک و آسم ارتباط دارد.

مطالعه دیگری نشان داد، نوزادانی که رژیم غذایی متنوع و غنی از سبزیجات و میوه دارند و همچنین غذای خانگی می‌خورند، در مقایسه با کودکانی که رژیم غذایی‌شان تنوع کمتری دارد، کمتر دچار آلرژی غذایی می‌شوند. مطالعات متعددی که مصرف زیاد میوه‌ها و سبزیجات را بررسی می‌کنند، فواید سلامتی مرتبطی از جمله پیشگیری از بیماری قلبی و سرطان را نشان می‌دهند. یک مطالعه نشان داد که مصرف انواع میوه و سبزیجات با مقادیر کمتر نشانگرهای التهابی و پروتئینِ واکنش‌گر C مرتبط است. در این مطالعه، مصرف طیف متنوعی از مواد غذایی، مهم‌تر از کمیت بود. اگرچه این مطالعه هیچ ارتباط مستقیمی با کاهش خطرات بیماری‌های قلبی‌عروقی و سایر بیماری‌ها نشان نداد، اما می‌دانیم که کاهش التهاب موجب پیشگیری از چندین بیماری مزمن می‌شود. یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار در بسیاری از بیماری‌ها، استرس اکسیداتیو است. آنتی‌اکسیدان‌ها با خنثی‌کردن رادیکال‌های آزاد، به کاهش استرس اکسیداتیو کمک می‌کنند.

بین تنوع رژیم غذایی افراد با سلامت روانی آن‌ها هم رابطه وجود دارد. به‌عنوان مثال، یک مطالعه، تاب‌آوری روان‌شناختی (شامل سرسختی شخصی، خوش‌بینی، مقابله با خلق منفی، رابطه ایمن و خودکنترلی) را در 8571 فرد مسن تحلیل کرد. محققان دریافتند که تنوع غذایی ضعیف با تاب‌آوری روانی پایین مرتبط است. بیشترین سهم در تنوع غذایی ناشی از مصرف زیاد سبزیجات، میوه‌ها و آجیل بود که نشان می‌دهد داشتن یک رژیم غذایی غنی از این غذاها، ممکن است به ارتقای انعطاف‌پذیری روانی کمک کند.

تعدادی از مطالعات دیگر نیز ارتباط مثبتی بین افزایش تنوع غذایی و بهبودِ خلق‌وخو و شناخت پیدا کرده‌اند. همچنین در مطالعۀ دیگری نشان داده شد که تنوع رژیم غذایی با شاخص توده بدنی (BMI) پایین مرتبط است. تنوع غذایی بیشتر ممکن است به‌طور بالقوه، خطر شکستن استخوان را در افراد مسن کاهش دهد. یک مطالعه در سال 2018 رابطه بین تنوع گروه غذایی سبزیجات و شکستن استخوان را در زنان استرالیایی بالای 70 سال بررسی کرد. محققان دریافتند که به‌ازای هر سبزی اضافی مصرف شده، 9 درصد کاهش خطر شکستگی وجود دارد. همچنین به نظر می‌رسد تنوع غذایی، باعث افزایش طول عمر و تعداد سال‌های زندگی در سلامتی می‌شود. یک مطالعه در سال 2019 با بررسی داده‌های بین‌المللی نشان داد که پس از کنترل عوامل اجتماعی‌اقتصادی، مردم کشورهای دارای تنوع غذایی، از زندگی سالم‌تری برخوردارند.

جمع‌بندی: تنوع غذایی کلید سلامتی

تنوع غذایی تأثیر زیادی بر سلامت کلی بدن دارد. با داشتن رژیمی متنوع، بدن شما مواد مغذی ضروری را از منابع مختلف دریافت می‌کند و این به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن یاری می‌رساند. از آنجایی که برای افزایش تنوع در رژیم غذایی‌مان باید از قبل برنامه‌ریزی کنیم و غذاها را آگاهانه بپزیم، وب‌سایت حس‌تازگی قابلیت برنامه هفتگی را برای شما قرار داده است تا بتوانید از بین صدها دستور پخت، یک برنامه غذایی متنوع و سالم تنظیم کنید.

منابع

1. Yin Z, Brasher M, Kraus V, Lv Y, Shi X, Zeng Y. Dietary Diversity Was Positively Associated with Psychological Resilience among Elders: A Population-Based Study. Nutrients 2019; 11: 650.
2. Poorrezaeian M, Siassi F, Milajerdi A, et al. Depression is related to dietary diversity score in women: a cross-sectional study from a developing country. Ann Gen Psychiatry 2017; 16: 39.
3. Yin Z, Fei Z, Qiu C, et al. Dietary diversity and cognitive function among elderly people: A population-based study. J Nutr Health Aging 2017; 21: 1089–94.
4. Sim M, Blekkenhorst L, Lewis J, et al. Vegetable Diversity, Injurious Falls, and Fracture Risk in Older Women: A Prospective Cohort Study. Nutrients 2018; 10: 1081.
5. Miyamoto K, Kawase F, Imai T, Sezaki A, Shimokata H. Dietary diversity and healthy life expectancy—an international comparative study. Eur J Clin Nutr 2019; 73: 395–400.
6. https://deannaminich.com/food-diversity/